ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ

    Ένα φυσικό στολίδι ομορφιάς για την πόλη των Ιωαννίνων αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Χρονολογείτε περίπου στα 1,500,000 χρόνια, ανήκει στα ασβεστολιθικά σπήλαια και είναι τμήμα κοίτης ποταμού, όταν τα νερά της λίμνης Παμβώτιδας κάλυπταν όλο το λεκανοπέδιο της πόλης των Ιωαννίνων και ο λόφος Γκορίτσα ήταν μια νησίδα. Βρίσκεται στο εσωτερικό του λόφου Γκορίτσα ακριβώς πάνω από το χωριό Πέραμα και 4χλμ έξω από τα Ιωάννινα. Tο σπήλαιο Περάματος ανακαλύφθηκε τυχαία το 1940, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς οι κάτοικοι του χωριού προσπαθούσαν να βρουν καταφύγιο από τους βομβαρδισμούς, μετά τον πόλεμο ο Κωνσταντίνος Κασβίκης γυμναστής και ερασιτέχνης σπηλαιολόγος βρέθηκε στο Πέραμα, όπου φωτογράφισε και δημοσίευσε τις φωτογραφίες του σπηλαίου στον Αθηναϊκό τύπο. Έτσι το 1956 ο Γιάννης Πετρόχειλος και η Άννα Πετροχείλου έμαθαν για την ύπαρξη του σπηλαίου και μετά από επίσκεψη τους στο Πέραμα άρχισαν την συστηματική τους εξερεύνηση και χαρτογράφηση του σπηλαίου για να αξιοποιηθεί πλήρως. 

Το σπήλαιο καταλαμβάνει έκταση περίπου 14800 τμ και η τουριστική διαδρομή είναι περι τα 1100 μέτρα και διαρκεί περίπου 45-50 λεπτά. 

Η μέση θερμοκρασία μέσα στο σπήλαιο είναι στους 17 βαθμούς. Η διαδρομή στην αρχή είναι κατηφορική και στο τέλος ανηφορική. Η διαδρομή είναι στρωμένη πλέον με ασφαλτοτάπητα και ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει αμέτρητους σταλαγμίτες αλλά και σταλακτίτες. 

Συγκαταλέγεται σε ένα μεγαλύτερα χερσαία σπήλαια των Βαλκανίων και το μεγαλύτερο σπήλαιο σε επιφάνεια στην Ελλάδα Έχει 19 μεγάλες αίθουσες με σύγκριση με τα άλλα σπήλαια που το μεγαλύτερο έχει μόνο 10 αίθουσες. 

Ανάλογα με τον διάκοσμό τους οι αίθουσες ονοματίστηκαν ως εξής: 

Αίθουσα 1η 

Η αίθουσα του Σταυρού

Ονομάστηκε έτσι από το σταυρό που υπάρχει εκεί. Είναι ένα σπάνιο δημιούργημα σταλαγμίτη, μοναδικό στον κόσμο. Από κάποια αιτία έσπασε ένα κομμάτι σταλακτίτη και πέφτοντας κάθισε στο διχαλωτό σταλαγμίτη που βρέθηκε ακριβώς από κάτω. Μετά από συνεχή σταγονοροή είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία του σταυρού.

Αίθουσα 2η και 3η 

Η αίθουσα των μυθικών ανακτόρων

Είναι η μεγαλύτερη αίθουσα του σπηλαίου. Οι σταλαγμίτες και τα συμπλέγματα αυτών θυμίζουν μεγαλοπρεπή αγάλματα. Τα ονόματα των αριθμημένων θέσεων είναι φανταστικά και έχουν δοθεί από το ζεύγος Πετρόχειλου.

Αίθουσα 4η 

Το σπασμένο δέντρο με το νέο βλαστό

Ένας σταλαγμίτης έσπασε και πέφτοντας ακούμπησε η άκρη του απέναντι βράχο. Συνεχίζοντας η σταγονορροή δημιούργησε το νέο κομμάτι που μοιάζει σαν ένας νέος βλαστός δέντρου. 

Αίθουσα 5η

Οι λαμπάδες

Ένα σύνολο σταλαγμιτών δίνουν την εικόνα λαμπάδων της Αναστάσεως

Αίθουσα 6η

Το πέτρινο κυπαρίσι 

Αίθουσα 7η

Οι κάκτοι στις γλάστρες τους

Σύνολο σταλαγμιτών που η σύνθεση τους θυμίζει άνθη σπηλαίων

Αίθουσα 8η 

Οι σπηλαιολόγοι έχουν αφιερώσει την αίθουσα αυτή στους θεούς του Κάτω Κόσμου, Πλούτωνα και Περσεφόνη μιας και εκεί βρέθηκαν ειδωλολατρικά στοιχεία προς τον Πλούτωνα και την Περσεφόνη 

Αίθουσα 9η 

Ο κεκλιμένος πύργος της Πίζας

Αίθουσα 10η 

Η φάτνη του Χριστού και οι μάγοι

Αίθουσα 11η 

Το πόδι του λιονταριού 

Αίθουσα 12η
Η σπασμένη φτερούγα του αετού

Αίθουσα 13η 
Το άγαλμα της ελευθερίας
Η αίθουσα αυτή ονομάζεται και Νεκρά Πολιτεία. Τα ξεκομμένα βράχια και οι λιγοστοί σταλακτίτες θυμίζουν ερειπωμένη πόλη. Δεν υπάρχει τεκμηριωμένη απάντηση για την αιτία που προκάλεσε την καταστροφή. Παρατηρώντας όμως την οροφή, βλέπουμε να ξεκινά η δημιουργία καινούργιων σταλακτιτών και αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το Σπήλαιο είναι ακόμα ενεργό και οι σταλακτίτες και σταλαγμίτες συμπεριφέρονται σαν ζωντανοί οργανισμοί αν βρεθούν σε κατάλληλες συνθήκες. 

Αίθουσα 14η 
Ο Αη Βασίλης 
Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπή άγαλμα ενός Αη Βασίλη. Διακρίνεται η κάταλευκη γενειάδα του και το μεγάλο σκουφί του. 

Αίθουσα 15η
Το πέτρινο συντριβάνι 

Αίθουσα 16η
Η λίμνη με τα νούφαρα

Αίθουσα 17η
Σ’ αυτήν την αίθουσα έχουν βρεθεί οστά αρκούδας. Σύμφωνα με μελέτες παλαιοντολόγων η αρκούδα έζησε στο σπήλαιο πριν 600.000 χρόνια περίπου και πρόκειται για την ’’σπηλαίας άρκτου’’ ένα πολύ σπάνιο είδος αρκούδας . Τα οστά μπορείτε να τα δείτε εκθεμένα σε ειδικά διαμορφωμένη αίθουσα του σπηλαίου. 

Αίθουσα 18η 
Τα κηροπήγια

Αίθουσα 19η 
Η σφίγγα της Αιγύπτου

Αξίζει να αναφερθεί ότι όλα αυτά έγιναν αποκλειστικά και μόνο από την μαγεία της φύσης και χωρίς καμία απολύτως ανθρώπινη παρέμβαση. Το σπήλαιο Περάματος είναι το πρώτο σπήλαιο στην Ελλάδα που αξιοποιήθηκε τουριστικά αλλά και παραμένει το πρώτο στις εντυπώσεις στο μέγεθος και στην σπανιότητα του.